TATABAHASA 5

KATA PRAKLAUSA
Kata praklausa ialah kata yang hadir sebelum klausa. Kata praklausa terdiri daripada kata seru, kata tanya, kata pembenar dan kata pangkal ayat.

1. Kata Seru
Berfungsi melahirkan pelbagai perasaan seperti marah, terperanjat, terpegun dan sakit serta digunakan dalam ayat seruan. Contoh kata seru ialah aduh, cis, aduhai, amboi, eh, syabas dan wahai.
a) Aduh, sakitnya kepala aku!
b) Syabas, engkau telah menang!

2. Kata Tanya
Perkataan yang digunakan untuk menanyakan sesuatu atau menyoalkan sesuatu. Partikel "-kah" hendaklah digunakan sekiranya diletakkan pada awal ayat. Contohnya mengapa, berapa, bila dan bagaimana. Contoh ayat seperti:
a) Berapakah harga barang ini?
b) Bilakah kamu sampai?

3. Kata Perintah
Perkataan yang bertujuan menimbulkan sesuatu tindakan hasil daripada sesuatu perintah, arahan, larangan, silaan atau permintaan. Contoh kata perintah seperti jangan, usah, sila, jemput, minta, tolong, dan harap. Contoh ayat seperti:
a) Jangan buang sampah di merata-rata tempat.
b) Sila ambil minuman di sini.
c) Minta saudara semua bersabar.

4. Kata Pembenar
Perkataan yang mengesahkan sesuatu pernyataan. Contoh kata pembenar ialah ya, benar dan betul. Penggunaan dalam ayat adalah seperti:
a) Ya, itu kakak saya.
b) Benar kata pak sik itu.

5. Kata Pangkal Ayat
Perkataan yang hadir di hadapan ayat. Sebahagian besar terdapat dalam bahasa Melayu klasik. Contoh kata pangkal ayat ialah hatta, syahadan, adapun, alkisah, sekali, peristiwa dan arakian. Contoh ayat seperti:
a) Maka laksamana itu pun diberi persalinan
b) Arakian bersemayamlah baginda di Pahang.
c) Adapun kuda itu dipunyai oleh Tun Mahathir.